Απόσπασμα από την εκπομπή Θεσσαλών Γη, στον τηλεοπτικό σταθμό Θεσσαλία Τηλεόραση. Μαζί με το συνάδελφο κύριο Δημόκα αναλύσαμε το πρόγραμμα των Νέων Αγροτών που θα ανοίξει σύντομα, αλλά και της βιολογικής γεωργίας που φαίνεται πως θα αφήσει εκτός την πλειοψηφία των ήδη ενταγμένων αγροτεμαχίων. Αναφερθήκαμε στα Σχέδια Βελτίωσης που θα "έρθουν" αλλά έγινε αναφορά και στην κατανομή βοσκοτόπων που έχει δημιουργήσει μεγάλες αντιδράσεις. Ευχαριστώ για την πρόσκληση το δημοσιογράφο κύριο Κολλάτο.

Ερωτήσεις επί της συνέντευξης θα απαντηθούν στην κλειστή μας ομάδα στο Facebook. Η ένταξη στην κλειστή ομάδα για τους πελάτες της εταιρείας μας είναι δωρεάν. Όσοι ωστόσο θέλετε ενταχθείτε στο group και να μας παρακολουθείτε, μπορείτε να ακολουθήσετε τη διαδικασία που περιγράφει το παρακάτω link:https://www.peroulakis.eu/blog/other/292-omada-facebook-tis-etaireias-peroulakis-kotta-o-e-me-dynatotita-eggrafis-olon

Περουλάκης Ιωάννης
Γεωπόνος Αγροτικής Οικονομίας, MBA

Τηλ. Επικοινωνίας: 2410551326

Στη χώρα μας συνηθίζουμε να μιλάμε για ένα πρόβλημα, όταν αυτό πλέον είναι σε εξέλιξη. Δεν προλαμβάνουμε σχεδόν ποτέ, τρέχουμε μόνο να θεραπεύσουμε ότι προκύπτει.

Κάπως έτσι φτάσαμε εδώ που η κλιματική αλλαγή δείχνει πλέον τα “δόντια” της. Παρατεταμένες ανομβρίες, παρατεταμένοι καύσωνες, παγετοί, μεγάλες διακυμάνσεις θερμοκρασιών, πλημμύρες, τυφώνες, τοπικοί ανεμοστρόβιλοι και άλλα παρόμοια φαινόμενα έχουν κάνει την εμφάνιση τους τα τελευταία χρόνια. Όλα τα παραπάνω προκαλούν καταστροφές σε καλλιέργειες αλλά και ανεβάζουν κατακόρυφα το κόστος παραγωγής για τον αγρότη και τον κτηνοτρόφο. Κόστη που έχουν αρχίσει σταδιακά να φαίνονται και στον τελικό καταναλωτή με τις αυξήσεις τιμών πολλών προϊόντων - ειδών πρώτης ανάγκης.

Η κλιματική αλλαγή μετατρέπεται σταδιακά σε κλιματική κρίση και το μόνο σίγουρο είναι πως ο ΕΛΓΑ δε θα μπορεί να καλύψει πλέον όλες αυτές τις καταστροφές αφού σε πολλές καλλιέργειες θα παρουσιαστούν προβλήματα τα οποία θα επαναλαμβάνονται ετησίως. Οι παραγωγοί που ασχολούνται με αυτές ή θα πρέπει να τις εγκαταλείψουν ή θα πρέπει να δοθεί κάποια λύση συνολικότερα, έτσι ώστε να μπορέσουν αυτοί να συνεχίσουν να καλλιεργούν. Για παράδειγμα η ανομβρία που σιγά σιγά εμφανίζεται, και φαίνεται πως ήρθε για να μείνει τελικά και στη Θεσσαλία, μας έχει δείξει, αλλά και μας δείχνει τώρα περισσότερο από ποτέ, ότι οι επενδύσεις εξοικονόμησης ύδατος είναι επιβεβλημένες, διαφορετικά θα συνεχίσουμε να βλέπουμε την εγκατάλειψη ποτιστικών καλλιεργειών λόγω έλλειψης νερού ή και αυξημένου κόστους παραγωγής.  Καλές είναι και οι επενδύσεις σε μηχανήματα, όμως χωρίς νερό, δεν υπάρχει λόγος ύπαρξης τούς στη γεωργία. Αντίστοιχες επενδύσεις πρέπει να γίνουν και σε μέσα προστασίας από παγετούς και καύσωνες. Προϊόντα όπως τα σταφύλια, τα ροδάκινα, βερίκοκα, φασόλια, τα αμύγδαλα και άλλα χτυπήθηκαν έντονα φέτος από του καύσωνες και τους παγετούς. Δεν είναι δυνατόν το κράτος να αποζημιώνει εσαεί… το “προλαμβάνειν κάλλιον του θεραπεύειν…”.

Σύμφωνα με τα τελευταία επιστημονικά συμπεράσματα, η κλιματική αλλαγή δε θα πλήξει μόνο την ελληνική γεωργία αλλά την Ευρωπαϊκή γεωργία συνολικότερα. Μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος έχουν προβλεφθεί στην ΚΑΠ που έρχεται από το 2023 και μετά, ωστόσο είναι αδύνατον να διορθωθεί η καταστροφή που έχει προκληθεί εντός των επόμενων ετών (ίσως και δεκαετιών), ότι και να γίνει. Καλό λοιπόν είναι να είμαστε όσο πιο προετοιμασμένοι και προστατευμένοι γίνεται, γιατί διαφορετικά οι αγρότες θα πρέπει να ψάξουν αλλού δουλειά… και εμείς οι υπόλοιποι που ζούμε σε μεγαλύτερα ή μικρότερα αστικά κέντρα, σύντομα θα πούμε το “ψωμί… ψωμάκι” όπως λέει και ο λαός, λόγω της πολύ υψηλής τιμής των γεωργικών προϊόντων.

Σε άρθρο της εφημερίδας καθημερινής αναφέρεται: “στη τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος που δημοσιεύτηκε το 2019 (άρα δεν περιλαμβάνει τα δραματικά γεγονότα του φετινού καλοκαιριού) προβλέπει ότι εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής θα μειωθεί η απόδοση των καλλιεργειών σε πολλά μέρη της νότιας Ευρώπης, ενώ θα βελτιώσει τις συνθήκες για τη γεωργία στις βόρειες περιοχές, υπό προϋποθέσεις. Αν και οι βόρειες χώρες αναμένεται να έχουν μεγαλύτερη καλλιεργητική περίοδο και ηπιότερες καιρικές συνθήκες στο μέλλον, ο αριθμός των ακραίων καιρικών φαινομένων αναμένεται να αυξάνεται διαρκώς, με αποτέλεσμα η αρνητική επίδραση των φαινομένων αυτών στην ευρωπαϊκή γεωργία να αυξηθεί. Αυτό θα οδηγήσει σε μεγαλύτερες καταστροφές στη φυτική αλλά και τη ζωική παραγωγή. Η μείωση της φυτικής παραγωγής θα φέρει και προβλήματα στην παραγωγή ζωοτροφών, επιδεινώνοντας την κατάσταση.  Στην ίδια έκθεση επισημαίνεται ότι η αγροτική παραγωγή είναι από τη μια πλευρά εξαιρετικά ευάλωτη στην κλιματική αλλαγή και από την άλλη είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη γι’ αυτήν. Η αγροτική παραγωγή στην Ε.Ε. είναι υπεύθυνη για το 10% των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου και για να μειωθεί αυτό το ποσοστό απαιτείται αλλαγή του μοντέλου παραγωγής όσον αφορά τη χρήση λιπασμάτων, τη διαχείριση περιττωμάτων και τον τρόπο εκτροφής των ζώων.”

Με απλά λόγια ήρθαν και έρχονται ακόμα μεγαλύτερες αλλαγές στο κλίμα τα αμέσως επόμενα (και όχι σε 20 ή 30 χρόνια όπως συνηθίζουν να λένε οι επιστήμονες) και αν δεν προετοιμαστούμε ή προσαρμοστούμε θα καταστραφούμε…

Περουλάκης Γιάννης

Σύμβουλος Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας, ΜΒΑ

Γνωρίζοντας τις επιχειρήσεις των πελατών μας, μας δίνεται η δυνατότητα να προσφέρουμε υπηρεσίες ή λύσεις που θα τους βοηθήσουν να επιτύχουν τους στόχους τους. Επίσης αυτό που θα πρέπει να γνωρίζουμε είναι τα στοιχεία εκείνα που πιστεύουν ότι οδηγούν στην επιτυχία τους. Στο Κέντρο Τροφίμων και Γεωργικών Επιχειρήσεων, στην τελευταία μας έρευνα για τους Μεγάλους Εμπορικούς Παραγωγούς (Large Commercial Producer) διερευνήσαμε τις αντιλήψεις των αγροτών για τους πιο κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας τους. Ο στόχος μας ήταν να καθορίσουμε εάν υπήρχαν διαφορές στην αντίληψη των αγροτών για τους παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν στην επιτυχία τους. Το παρακάτω γράφημα συνοψίζει τις απαντήσεις από περισσότερους από 1300 αγρότες στις ΗΠΑ.

Ζητήθηκε από τους παραγωγούς να κατατάξουν πέντε παράγοντες ως προς τη σημασία της επιτυχίας της γεωργικής τους δραστηριότητας. Οι πέντε παράγοντες ήταν: διαχείριση ανθρώπων, διαχείριση παραγωγής, διαχείριση κόστους, διαχείριση μάρκετινγκ και διαχείριση περιουσιακών στοιχείων.

Το παραπάνω γράφημα δείχνει την αναλογία των αγροτών που κατέταξαν καθέναν από τους παράγοντες 1^ο , 2^ο , 3^ο  κ.λπ. Από το σύνολο των απαντήσεων μπορούμε να αντλήσουμε αρκετές πληροφορίες. Μερικές από αυτές περιλαμβάνουν:

1. Το μεγαλύτερο ποσοστό των παραγωγών προσδιόρισε το κόστος διαχείρισης ως τον Νο 1 παράγοντα της επιτυχίας τους, και αμέσως μετά ακολουθεί η διαχείριση της παραγωγής. Μια βαθύτερη ανάλυση δείχνει ότι ένα μεγάλο ποσοστό παραγωγών κατέταξε αυτούς τους δύο παράγοντες ως 1^ο και 2^ο και αντίστροφα. Πιστεύω ότι αυτό αποτελεί ένδειξη ότι οι παραγωγοί εστιάζουν το μεγάλο μέρος της λήψης αποφάσεων τους στη διαχείριση της οικονομικής τους παραγωγικότητας. Μπορούν να κατανοήσουν ότι η επιχείρησή τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητά των καλλιεργειών να είναι όσο το δυνατόν πιο αποδοτικές. Αυτό σημαίνει διαχείριση κόστους χωρίς να εγκαταλείπουν την απόδοση παραγωγής. Έχει γραφτεί στο παρελθόν για τη σημασία της επικοινωνίας με τους παραγωγούς σχετικά με το κόστος παραγωγής προϊόντος, και όχι μόνο για την τιμή του προϊόντος. Φαίνεται ότι οι παραγωγοί είναι πρόθυμοι για αυτή μας την επικοινωνία.
2. Για τους περισσότερους παραγωγούς το μάρκετινγκ δεν αποτελεί βασικό παράγοντα της επιτυχίας τους. Αυτό να είναι ένα αποτέλεσμα μέτρησης ενστίκτου (counter-intuitive result), καθώς οι περισσότεροι από εμάς θα θεωρούσαμε ότι οι δεξιότητες μάρκετινγκ είναι πολύ σημαντικές για τον αγρότη. Δεν είμαι βέβαιος ότι τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι πράγματι πιστεύουν πως δεν είναι σημαντικό να έχουν δεξιότητες μάρκετινγκ. Αντίθετα, πιστεύω ότι αυτό το αποτέλεσμα είναι μια σαφής ένδειξη ότι οι παραγωγοί δεν έχουν σχεδιάσει τις εκμεταλλεύσεις τους να επιτύχουν βασιζόμενες την «ελπίδα» ότι θα λαμβάνουν σταθερά υψηλές τιμές. Το σημαντικότερο είναι ότι το αποτέλεσμα υποδηλώνει ότι οι παραγωγοί πιστεύουν ότι η επιτυχία τους βασίζεται σε πράγματα που μπορούν να ελέγξουν και όχι σε πράγματα που αδυνατούν. Καλό θα ήταν να κατανοήσουμε αυτήν τους την άποψη καθώς επικοινωνούμε και αναπτύσσουμε σχέσεις με τους πελάτες -παραγωγούς μας.
3. Μια τελευταία ενδιαφέρουσα πληροφορία προέρχεται εξετάζοντας τις απαντήσεις των παραγωγών, με βάση την ηλικία τους. Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι το μεγαλύτερο ποσοστό της νέας γενιάς (ηλικίας 18-35 ετών) πιστεύει ότι η διαχείριση ανθρώπων αποτελεί κρίσιμο σημείο της επιτυχίας των εκμεταλλεύσεων τους. Στην πραγματικότητα, μια σειρά άλλων ερωτήσεων της έρευνας, υποδεικνύουν επίσης ότι η νέα γενιά εστιάζει στη διαχείριση ανθρώπων τόσο εντός όσο και εκτός της αγροτικής εκμετάλλευσης, καθώς και στην ανάπτυξη ανθρώπινων σχέσεων.

Με στοιχεί από: https://agribusiness.purdue.edu/ 

Επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις των περισσοτέρων μελετητών σχετικά με το αυξημένο ενδιαφέρον για το πρόγραμμα νέων αγροτών. Φαίνεται πως οι αιτήσεις θα είναι περισσότερες από 20.000 ανά την Ελλάδα, χωρίς ακόμα να μπορούμε να κάνουμε ασφαλείς προβλέψεις. Όπως καταλαβαίνει κανείς το ποσό που θα χρειαστεί, αν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης επιλέξει να εγκριθούν ολοι θα είναι πολύ μεγάλο και μάλλον ακατόρθωτο να βρεθεί (με δεδομένο ότι το πριμ των 35.000€ έως 40.000€ που θα δικαιούται κάθε εγκεκριμένος).

Με απλά λόγια, δε θα εγκριθούν όλοι αυτή τη φορά, εκτός και αν αλλάξει κάτι δραματικά. Αξίζει να σημειωθεί πως ακόμα και σήμερα που γράφεται αυτό το άρθρο τα κριτήρια βαθμολογίας για το ερχόμενο πρόγραμμα νέων αγροτών δεν έχουν οριστικοποιηθεί.

Πριν από λίγες μέρες έληξε και η προθεσμία σχετικά με τις δηλώσεις ΟΣΔΕ, αλλά και τις μεταβιβάσεις δικαιωμάτων αγροτικών ενισχύσεων. Οι περισσότεροι παραγωγοί που έχουν αποφασίσει να συμμετέχουν στο επερχόμενο πρόγραμμα νέων αγροτών έχουν ολοκληρώσει ή ολοκληρώνουν αυτές τις μέρες τις δηλώσεις ΟΣΔΕ πάνω στις οποίες θα “χτίσουν” οι μελετητές τους, το φάκελο υποψηφιότητας τους.

Τίτλοι ιδιοκτησίας, τόπος μόνιμης κατοικίας, κάρτα ανεργίας, πτυχία σχετικά με τη γεωργία, αλλά και πρόθεση επενδύσεων στη μελλοντική κατάσταση θα κρίνουν το ύψος της τελικής βαθμολογίας και τελικά τις πιθανότητες ένταξης των υποψηφίων στο πρόγραμμα νέων αγροτών που αναμένουμε.

Όσοι λοιπόν τελείωσαν με τις δηλώσεις ΟΣΔΕ τους, δίνουν ραντεβού με τους μελετητές τους από Σεπτέμβριο, ίσως και λίγο πιο αργά. 

Καλό Καλοκαίρι!

Περουλάκης Γιάννης

Σύμβουλος Επιχειρήσεων Τροφίμων και Γεωργίας, ΜΒΑ

Ευχαριστούμε για την πρόσκληση το δημοσιογράφο κύριο Γιάννη Κολλάτο στην τηλεοπτική εκπομπή "Θεσσαλών Γη" του τηλεοπτικού σταθμού Θεσσαλία. Στην εκπομπή συνομιλήσαμε με το συνάδελφο γεωπόνο μελετητή από το Βόλο κύριο Δημόκα Γεώργιο.

Ο χρόνος περνάει και η απορροφητικότητα κοινοτικών πόρων μέσω των εγκεκριμένων σχεδίων βελτίωσης φαίνεται πως είναι χαμηλή ή τουλάχιστον δεν είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα.

Η υλοποίηση των σχεδίων βελτίωσης είναι σε εξέλιξη. Σταδιακά έχουν αρχίσει να κατατίθενται τα πρώτα αιτήματα πληρωμής αλλά και αιτήματα τροποποίησης για όσα σχέδια βελτίωσης έχουν λάβει αποφάσεις έγκρισης. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με πληροφορίες, το ποσοστό των προς υλοποίηση σχεδίων βελτίωσης είναι χαμηλό.